De sneeuw geeft licht mee als ik me na het eerste uur stijgen omdraai en Gerrit en Laura enkele tientallen meters achter me hun weg omhoog zie banen. De zon laat het ijs van het stuwmeer op de Bielerhöhe flikkeren. Het is de laatste dag van het jaar, en we zuigen onze longen vol met ijskoude berglucht op 2300 meter hoogte.
We hebben geluk. Tegen onze verwachtingen in zet het sneeuwdek zich vrij goed na de intense regenbuien van de voorbije dagen. Het dooide tot op grote hoogte en in plaats van sneeuw vielen er enkel bakken regen uit de lucht. Maar avontuur is overal (dat leerde ik recent van Koen en Maxim van Get Out There), dus we passen onze plannen aan.
Ik, Maarten, 1/3e van STRAY Outdoor, heb een enorme passie voor besneeuwde bergen en trek de principes waar STRAY voor staat door naar het (hoog)gebergte. Afdwalen van het pad en op zoek gaan naar nieuwe avonturen. Dat doe ik deze keer samen met mijn broer Michiel, all-time-ski-buddy Gerrit en zijn vriendin Laura. Bestemming: Silvretta Montafon, Oostenrijk.
.
3x3 = stop or go
Het is een jaar geleden dat we in de sneeuw stonden (ik kon er als een van de weinigen tussenuit duiken in het vorige seizoen voor een korte trip in de Franse Zuidalpen), dus Michiel en ik kiezen voor een gemoedelijke start in Sonnekopf. We sprongen de auto in na het dessert op Kerstdag en reden tot in Ulm voor enkele uren slaap. Zo stonden we relatief uitgerust om 10u in dit familiegebiedje aan de Arlberg om dat eerste wintergevoel terug op te snuiven. Wie Sonnekopf niet kent: het is een heerlijk gebiedje om een dag of 2 in te vertoeven, zéker na een Nordstau.
De sneeuw op de pistes ligt goed, maar daarvoor reden we natuurlijk niet dit hele eind. We zoeken het iets verder van de pistes maar de beste poedersneeuw blijkt al verspoord. Geen erg, want het is de eerste keer dat Michiel zich op zijn snowboard verder van de pistes waagt dan gewoonlijk, dus het is het ideale moment om hem mee te nemen in de theorie van lawinerisico’s en veiligheidsuitrusting. Sowieso rijden we nooit zonder onze lawine-drie-eenheid: een bieper, schop en sonde zijn standaard. Een lawine-airbag, die je meer drijfvermogen geeft in geval van het schuiven van de sneeuw, is een optie.
Weather window!
Laura en Gerrit sluiten de volgende dag aan en met ons vier trekken we er de volgende dagen op uit in en rondom het skigebied van Silvretta-Montafon. In het dal regent het, maar vanaf 1600-1700 meter hoogte gaat die regen over in stevige sneeuwbuien. Ogen beginnen te blinken in de gondel: dit betekent verse lijnen rijden.
We merken het snel. Als we maar hoog genoeg blijven heeft het warmtefront niet teveel invloed op het sneeuwpak en valt de sneeuw relatief droog. Lager op de berg wordt alles warmer en vochtiger, wat de sneeuw zwaarder en dus ook gevaarlijker maakt. De wind valt mee in dit deel van de Alpen, dus ook het risico op driftsneeuw (triebschnee) blijft voorlopig beperkt.
We ontdekken deze dagen een weelde aan mogelijkheden op de Schwarzkopf en de Versettla, en wanneer de weergoden ons een aantal weather windows schenken komen we joelend naar beneden. Dit is waarvoor we gekomen zijn. Hiervoor komen we terug. Dat staat nu al vast.
Vellen aan, up it goes
30 december 7u25. De koffie loopt door wanneer het lawinebericht van die dag binnenkomt. Een 4 op de schaal van 5, zoals gevreesd. Dat betekent dat “lawines al veroorzaakt kunnen worden bij geringe extra belasting (één persoon) op vele steile hellingen. Mogelijk kunnen spontaan vele middelgrote en ook meerdere grote lawines optreden.” In mensentaal betekent dat: NO GO.
De natte sneeuw en de regen hebben het sneeuwdek zodanig verzwaard en verzwakt dat het risico om sneeuwhelling los te trappen té groot is. We zien die dag verschillende kleine en grotere lawines de bergflanken afrollen, soms liggen volledige hellingen in het dal.
Gerrit en ik trekken de vellen onder onze ski’s en lopen in het minuscule gebiedje van Gargellen langs een afgesloten (maar in onze ogen veilige) piste naar boven onder het toeziend oog van de Madrissa. Een enorme rotsflank die populair staat bij toerskiërs als de Madrissa-rundtour. We genieten van het trage tempo en de stilte aan deze kant van de berg. Op een paar andere toerskiërs na komen we amper iemand tegen en zo beleven we alsnog een heerlijke dag. Regendans overleven in de bergen? Kunnen we.
Bielerhöhe, een machtig gebied op de grens met Zwitserland
Als we de volgende ochtend merken dat het lawinerisico enorm is gedaald (2 op een schaal van 5) haasten we ons naar de gondel in Partenen. Samen met een achttal anderen nemen we de eerste lift naar boven om 8u, om over te stappen in het busje dat ons uiterst behendig door smalle rotstunnels naar de Bielerhöhe voert.
We zijn hier niet voor het eerst. De Bielerhöhe is de toegang tot een arsenaal aan bergen, startende op een goede 2000m aan een (ondertussen half-bevroren) stuwmeer. 2 hotels, 1 sleeplift, wat langlauf-loipes en voor de rest enkel ongerepte bergen.
Een aantal jaren geleden beklommen we hier zelfstandig de Piz Buin in de winter vanuit de Wiesbadener Hut. De Piz Buin is met haar 3312 meter de hoogste top in de Voralberg, maar voor deze laatste dag van het jaar kiezen we een van de eenvoudigere toppen. De top van de Hennekopf (2704m) vangt al de eerste zonnestralen maar waar wij de vellen onder onze ski’s binden is het nog bitter koud.
Dat gevoel is snel verdwenen: na 5 minuten zijn onze stramme en koude spieren opgewarmd en trekken we op eigen tempo naar boven. Het wordt ons ook meteen duidelijk wat de regen met de sneeuw heeft gedaan. Vocht werd in het sneeuwdek gebracht en vervolgens is het sneeuwdek, onder andere door een heldere nacht, weer afgekoeld. Het resultaat: op veel plaatsen een laag korstsneeuw (‘Bruchharsch’) waar je doorzakt en dan in zachtere sneeuw beland, of een hard opgevroren, onregelmatig sneeuwoppervlak. Vandaag zijn we geen skiërs. We zijn ijsbrekers in de Noordelijke IJszee.
Maar we laten het niet aan ons hart komen. We zijn op een fantastische plek en doen waar we van houden. Verder kijken dan we gewend zijn. Durven nieuwsgierig te zijn. Onszelf uit te dagen, soms tot op de rand van het comfortabele. Alleen, met goede of met nieuwe vrienden.
Veilig de bergen in
Voor wie zichzelf wil bijscholen, zoals wij zelf ook deden, kan ik de cursussen van wePowder stevig aanbevelen, en ook de KBF biedt jaarlijks heel wat opleidingen aan. Handig vooraleer je erop uit trekt, maar ook een gids zal je met plezier de knepen van het vak aanleren.
Nuttige apps en websites die we zelf vaak gebruiken:
- WePowder: alle info die je je wensen kan, met per gebied een directe link naar het lawinebericht
- Fatmap: de bergen in 3D op je telefoon. Ideaal voor een uitgebreide tochtplanning.
- AlpenvereinAktiv: de website met goede kaarten en tips
- Mammut safety app: clinometer, altimeter, coördinaten en noodoproepfucntie
- Bergfex wetter: voor het laatste weerbericht
- Stafkaart: wij kopen altijd een detailkaart van het gebied waarin we ons bevinden. Cruciaal in het voorbereiden van tochten en wanneer alle elektronica en gadgets het laten afweten.
